Het Coronavirus is ook in Nederland uitgebroken. Werkgevers en werknemers willen weten wat hun rechten en plichten zijn wanneer het Coronavirus zich op de werkvloer heeft verspreid. Welke voorzorgsmaatregelen moeten werkgevers treffen? Wanneer moeten werkgevers werknemers thuis laten werken? Wanneer moet het loon doorbetaald worden? Kunnen werknemers ontslagen worden vanwege het Coronavirus? Wij zetten de meest gestelde vragen voor u op een rij.
Voorzorgsmaatregelen:
Op grond van artikel 7:658 BW moeten werkgevers zorg dragen voor de veiligheid en de gezondheid van hun werknemers. Als werknemers door hun werk besmet kunnen raken met het Coronavirus, dan moeten werkgevers concrete voorzorgsmaatregelen nemen om besmetting van het virus zoveel mogelijk te voorkomen. Zo moeten werkgevers nadenken over protocollen omtrent hygiëne en over internationale reizen die werknemers vanwege hun werk moeten maken.
Als er sprake is van een groot besmettingsrisico op de werkvloer en thuiswerken heeft geen nadelige gevolgen voor de bedrijfsvoering van de werkgevers, dan zullen werkgevers thuiswerken moeten toestaan of moeten besluiten dat zijn werknemers thuis mogen werken. Is thuiswerken geen optie, dan moeten werkgevers de maximale voorzorgsmaatregelen nemen om besmetting op de werkplek te voorkomen.
Wat als werknemers voor hun werk buitenlandse reizen hebben gemaakt? Vanwege deze reizen zullen werknemers uit voorzorg in quarantaine moeten blijven. Deze werknemers zijn tijdens hun werk aan besmettingsgevaar blootgesteld. Niet werken komt dan voor rekening en risico van werkgevers. Van werknemers kan wel worden verwacht dat zij vanaf het quarantaine-adres redelijke (vervangende) werkzaamheden verrichten.
Loondoorbetaling:
Zijn werknemers ziek en daarom afgezonderd van anderen, dan hebben deze werknemers recht op loondoorbetaling. Werknemers zijn in dat geval "in verband met ongeschiktheid ten gevolge van ziekte" verhinderd om de bedongen werkzaamheden te verrichten.
Wat als werknemers uit voorzorg in quarantaine moeten, omdat zij mogelijk besmet zouden kunnen zijn? Dan is er geen sprake van "ongeschiktheid ten gevolge van ziekte". Hoofregel is namelijk artikel 7:628 BW: werknemers hebben recht op loon, tenzij de oorzaak van het niet werken voor rekening en risico van werknemers komen.
En hoe zit het met werknemers die na terugkeer van hun vakantiereizen in quarantaine moeten? Wordt het loon in dat geval dan wel doorbetaald? Dat zal afhangen van de omstandigheden van het geval. Wij kunnen ons goed voorstellen dat het loon dan niet doorbetaald zal worden. Als werknemers vanwege een geschrapte vlucht of autopech niet op tijd terugkeren van hun vakanties en daardoor niet kunnen werken, dan hebben deze werknemers ook geen recht op loon.
Wat als werknemers vanwege de gemaakte buitenlandse reizen in quarantaine moeten? Dan zullen werkgevers wel het loon aan werknemers moeten doorbetalen.
Ontslag:
Stelt u eens voor dat ondernemingen vanwege het Coronavirus minder werk voorhanden hebben. Mogen werkgevers dan werknemers ontslaan? Is sprake van structurele werkvermindering, dan is dit een goede reden voor ontslag op grond van bedrijfseconomische reden. Werkgevers kunnen dan met wederzijds goedvinden de dienstverbanden beëindigen. Lukt dit niet, dan zal aan UWV een ontslagvergunning moeten worden aangevraagd. Daarbij zijn werkgevers gebonden aan de Ontslagregeling, Regeling UWV Ontslagprocedure en de Uitvoeringsregels Ontslag om Bedrijfseconomische redenen. Moeten er meer dan twintig werknemers ontslagen worden, dan moet rekening worden gehouden met de Wet melding collectief ontslag. UWV verleent de toestemming om werknemers te ontslaan als werkgevers aan alle criteria (afspiegelingsbeginsel, werkvermindering, geen herstel op korte termijn mogelijk) hebben voldaan. Werkgevers moeten wel nog rekening houden met de opzegtermijn en de transitievergoeding.
Werktijdverkorting:
Een andere mogelijkheid voor werkgevers is om werktijdverkorting bij UWV aan te vragen. Werktijdverkorting betekent dat werknemers voor wie tijdelijk geen werk of minder werk is wel in dienst blijven, maar over de niet gewerkte uren een WW-uitkering krijgen. Eén van de voorwaarde is dat de oorzaak van de werkvermindering - in dit geval het Coronavirus - niet tot de normale bedrijfsrisico van de werkgevers behoren. Een ander criterium is "verminderde bedrijvigheid". Werkgevers zullen moeten aantonen dat zij in de periode van minimaal 2 tot maximaal 24 weken minstens 20% minder werk hebben. Duurt de verminderde bedrijvigheid laner dan 24 weken, dan krijgen werkgevers geen vergunning voor werktijdverkorting. Als aan alle voorwaarden is voldaan, dan wordt er een vergunning voor 6 weken verleend. Deze kan worden verlengd tot maximaal 24 weken. Deze regeling geldt alleen voor werknemers. Voor oproepkrachten, uitzendkrachten en zzp-ers kan geen werktijdverkorting worden aangevraagd.
Conclusie:
De uitbraak van het Coronavirus brengt veel vragen met zich mee. Heeft u nog meer kopzorgen? Bel gerust voor een koffie-afspraak. Wij proberen u uit te leggen wat uw rechten en plichten zijn.
Bronnen: HR Xpert en wetgeving
Foto: Pixabay en Canva